Inspectie belastingen, toeslagen en douane deelt positieve resultaten verkenning met directeur-generaal Ditte Hak

Nieuwsbericht | 11-05-2023 | 12:11

De verkenning van IBTD startte in november 2022. IBTD bekeek hierin hoe de verschillende maatregelen van de overheid om mensen financieel te ondersteunen, uitpakken in de praktijk. In de brief concluderen de onderzoekers dat Dienst Toeslagen zich actief bezighoudt met de verbetering van de dienstverlening, maar dat hierachter vaak complexe vraagstukken schuilgaan. De IBTD noemt een aantal positieve resultaten uit de verkenning, zoals:

• “Medewerkers van Toeslagen hebben oog voor de leefwereld van burgers. We zien een ontwikkeling binnen de organisatie om meer burgergericht te werken.”
• “Toeslagen ligt onder een vergrootglas en kampt met een negatieve beeldvorming. Tegelijkertijd zien we sterk betrokken medewerkers die er met elkaar voor zorgen dat er ook heel veel goed gaat.”

Aandachtspunt

De IBTD ziet dat de wendbaarheid van de organisatie om structurele verbeteringen door te voeren beperkt lijkt. Dit punt hangt samen met een beperkingen op het gebied van personeel, de verwevenheid met en afhankelijkheid van bepaalde afdelingen van de Belastingdienst en de invoering van nieuwe wet- en regelgeving, die weinig ruimte overlaat voor structurele verbeteringen van de dienstverlening.

Directeur-generaal Ditte Hak nam de brief met oprechte belangstelling in ontvangst en reageert: “Ik ben trots op de positieve resultaten van de verkenning van de inspectie. Wij weten hoe hard we dagelijks werken om het nog beter te doen voor de burger. Dat dit nu door onafhankelijke onderzoekers wordt benoemd en onderstreept, zie ik als erkenning van ons werk en als motivatie om ons samen te blijven inzetten voor mensen die financiële ondersteuning nodig hebben.”

De onderzoekers aan het woord

De IBTD-onderzoekers voerden van november tot eind februari gesprekken met collega’s vanuit heel Dienst Toeslagen. Ze vertellen over hun ervaringen: “De persoonlijke gesprekken met medewerkers waren ontzettend leerzaam en verrijkend voor ons. Als inspectie kunnen we wel jaarplannen en rapportages doorspitten, maar we weten pas wat er écht speelt als we de mensen spreken. Wij hebben, net als iedereen binnen Dienst Toeslagen, als doel om bij te dragen aan de kwaliteit van de dienstverlening. Dat kunnen wij alleen als we over de informatie beschikken waar dit onderzoek om vraagt. Het was daarom heel waardevol dat medewerkers zo open en eerlijk over hun werk vertelden.”

Aankondiging nieuw onderzoek

Nu de verkenning is afgerond, gaat de IBTD concreter aan de slag. In de brief kondigt de inspectie namelijk ook een nieuw onderzoek aan, dat zich zal richten op de vraag of bij nieuwe maatregelen de gevolgen voor Dienst Toeslagen scherp en passend worden onderbouwd.

Over de Inspectie belastingen, toeslagen en douane (IBTD)

De Inspectie belastingen, toeslagen en douane onderzoekt mogelijke structurele risico’s die burgers en bedrijven lopen als zij te maken hebben met de overheid. Hierbij wordt gekeken naar het hele proces: van de totstandkoming van wetten en regels tot en met de uitvoering.

De directe aanleiding voor de oprichting van de Inspectie belastingen, toeslagen en douane was het computersysteem Fraude Signalering Voorzieningen (FSV). De Belastingdienst, Dienst Toeslagen en Douane gebruikten dit systeem om oneigenlijk gebruik en mogelijk misbruik van voorzieningen te achterhalen. In 2020 bleek dat FSV niet voldeed aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Naar aanleiding van de kinderopvangtoeslagenaffaire is het gebruik van FSV definitief stopgezet.

Na verder onderzoek, Toezicht als tegenkracht (oktober 2020), raadden onafhankelijke deskundigen aan om een inspectie belastingen, toeslagen en douane op te richten. In januari 2022 is de inspectie officieel van start gegaan.