Mensen met betalingsproblemen eerder in beeld krijgen en helpen. Dat is het doel van het experiment Vroegsignalering. Een gezamenlijk experiment van Dienst Toeslagen en Belastingdienst en 8 gemeenten dat op 1 januari 2025 start.
Gemeenten bieden hulp
Sinds 1 januari 2021 is vroegsignalering door de gewijzigde Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) een wettelijke taak geworden voor gemeenten. Verhuurders, energie- en waterbedrijven en zorgverzekeraars moeten voortaan gegevens van mensen met een betalingsachterstand delen met de gemeente. Zo weet de gemeente welke mensen zij hulp moeten aanbieden om te voorkomen dat hun betalingsproblemen verder oplopen.
Gemeenten willen graag ook de gegevens van mensen met betalingsachterstanden bij Dienst Toeslagen of de Belastingdienst. Ze verwachten dat ze daarmee mensen met geldproblemen in beeld krijgen die zij nu nog niet kennen.
Ministeriële regeling
Om dit mogelijk te maken komt onder de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening (Wgs ) een extra ministeriële regeling. Hiermee kunnen de Belastingdienst en Dienst Toeslagen ook gegevens van mensen met een betalingsachterstand delen met gemeenten.
Vanaf 1 januari 2025 starten de Belastingdienst en Dienst Toeslagen op basis van deze regeling met het experiment. Daarbij delen zij gegevens van mensen met een betalingsachterstand belastingen of toeslagen met gemeenten. De gemeenten nemen contact op met deze mensen en bieden hen hulp.
In het experiment worden de privacyregels nauwlettend gevolgd.
Internetconsultatie tot 20 oktober
De internetconsultatie voor de ministeriële regeling is gestart op 20 september en sluit op 20 oktober 2024
Nicole Back, Directeur Interactie en Dienstverlening: “Zo verbetert Dienst Toeslagen samen met de Belastingdienst en gemeenten haar dienstverlening aan mensen die dat nodig hebben om mee te doen in de maatschappij.”
Natuurlijke personen: burgers, ondernemers zoals bijvoorbeeld ZZP-ers die na de aanmaning hun belasting nog niet hebben betaald. Of hun te veel ontvangen toeslag niet hebben terugbetaald. En die nog geen dwangbevel hebben ontvangen.
Alle toeslagen, inkomstenheffing, omzetbelasting, motorrijtuigenbelasting, loonheffing, zorgverzekeringswet.
De gegevens die we delen:
het burgerservicenummer van de inwoner;
de geboortedatum van de inwoner;
contactgegevens bestaande uit het telefoonnummer en het adres van de inwoner; en
het bedrag en belastingmiddel of toeslag dat openstaat.
Binnen het experiment werken we met drempelbedragen. We selecteren openstaande vorderingen van meer dan €500 aan inkomstenbelasting, omzetbelasting, loonheffing of meer dan €250 aan toeslagen, motorrijtuigenbelasting of zorgverzekering ZVW.
Voor het gesignaleerde openstaande bedrag zetten we de invorderingsprocedure 4 maanden op pauze. Normaal gesproken krijgen mensen – als zij niet betalen – 2 weken na de aanmaning een dwangbevel. Binnen het experiment hebben mensen langer de tijd om te betalen, een betalingsregeling met BD / DT af te sluiten of met hulp van de gemeente tot een oplossing te komen.
De invorderingsrente loopt wel door gedurende de pauzering. Dat is wettelijk verplicht.
Binnen het experiment richten we ons op één specifiek openstaand bedrag. Dat is de vordering waarop we het signaal aan de gemeente afgeven, en waarvoor we het invorderingsproces pauzeren. Maar het kan zijn dat iemand voor andere belastingmiddelen en/of toeslagen ook aanmaningen heeft ontvangen. Daarvoor blijft de reguliere invorderingsprocedure lopen. Dit doen we om te voorkomen dat mensen – als ze geen contact opnemen en geen hulp aanvaarden – opeens meerdere dwangbevelen tegelijkertijd ontvangen.
Nee, het is op vrijwillige basis. Wie niet wil dat wij gegevens delen met de gemeente, kan dat telefonisch aan ons doorgeven.
Mensen die binnen de selectie vallen ontvangen eerst een brief van ons. Daarin leggen we uit dat er een openstaand bedrag is voor een belastingmiddel of een toeslag, en dat we hun gegevens willen delen met de gemeente. Ook staat in deze brief wat zij kunnen doen als ze niet willen dat we hun gegevens delen. En wat ze kunnen doen als ze nu direct al hulp willen.
Binnen 1 tot 2 weken na ontvangst van de brief nemen we telefonisch contact op. Dan bieden we hulp aan bij het zoeken naar een passende oplossing voor de betalingsproblemen. Ook kan iemand dan aangeven dat diegene niet wil dat we gegevens delen met de gemeente.
Vervolgens delen we de gegevens met de gemeente van de mensen:
Die we niet telefonisch hebben kunnen spreken
Die niet hebben laten weten dat ze niet mee willen doen
Die niet zelf direct bij BD / DT een betalingsregeling hebben getroffen
De gemeenten bellen en/of komen aan de deur bij mensen van wie ze gegevens ontvangen.
Uitgesloten zijn:
Aanvragers van herstelregelingen toeslagenaffaire (alleen zij die nog niet naar het reguliere proces zijn overgedragen),
Mensen met vorderingen waarvoor uitstel is verleend vanwege een lopend bezwaar,
Mensen met vorderingen met een lopende betalingsregeling, MSNP/WSNP, faillissement of sanering.
De Lloptijd van het experiment is van 1-1-2025 tot en met uiterlijk 31-12-2026.
Het wetsvoorstel is per 20 september in internetconsultatie gegaan. Iedereen kan tot 20 oktober reageren, zoals burgers, ondernemers, gemeenten of maatschappelijke organisaties. Nadat alle opmerkingen zijn behandeld, wordt het definitieve besluit opnieuw gepubliceerd op de website van het ministerie van SZW.
